VIJVERINRICHTING

Inrichting van de vijver

In dit deel van de website bekijken we hoe een vijver het beste ingericht kan worden. Het doel hierbij is een gezonde vijver te krijgen met helder water, waarbij we zo min mogelijk ingrijpen in de natuurlijke processen. Op deze pagina vindt u een overzicht van alles wat een rol speelt bij een heldere vijver. We zullen zien dat water, zuurstofplanten, mineralen, voedingszouten en bacteriën het belangrijkste zijn. Voor de vijvervissen is er een bijrol.

Vijverwater

Dat er water in de vijver zit, lijkt vanzelfsprekend. Wanneer we het water in een gezonde, heldere vijver echter onderzoeken blijkt al snel dat dit niet alleen bestaat uit puur H2O. Goed vijverwater is rijk aan mineralen, zoals calcium en magnesium. Deze stoffen hebben waterplanten nodig voor hun groei. Ze worden dan ook wel aangeduid als voedingszouten.

De hoeveelheid mineralen in water wordt uitgedrukt in de waterhardheid. Voor een heldere vijver is water met een hoge hardheid nodig. Regenwater bevat vrijwel geen mineralen en ook een groot deel van het leidingwater in België en Nederland is te zacht om als vijverwater te kunnen dienen. Wanneer we met zulk water een vijver willen vullen, zullen we eerst de hardheid ervan op peil moeten brengen. Dit kan door het vijverwater te behandelen met GH-Extra.

Op de pagina Vijverwater gaan we dieper op dit onderwerp in.

De kwaliteit van vijverwater wordt voor een belangrijk deel bepaald door de hardheid ervan. Hiermee wordt aangegeven, hoeveel mineralen er in het water aanwezig zijn. Waterplanten groeien alleen in hard water. Om die reden is regenwater en meestal ook leidingwater ongeschikt als vijverwater. Om van dit water geschikt water voor de vijver te maken, kan het behandeld worden met GH-Extra.

Zuurstofplanten

Zuurstofplanten onderscheiden zich van andere (water)planten, doordat ze volledig onder water groeien. Zuurstofplanten nemen hierbij voedingsstoffen op uit de vijver. Deze voedingsstoffen bestaan uit koolzuur (CO2) en de mineralen in het vijverwater. Zuurstofplanten produceren tegelijkertijd zuurstof, die weer afgegeven wordt aan het vijverwater. Bacteriën en vissen in de vijver verbruiken deze zuurstof.

Wanneer zuurstofplanten niet alle voedingsstoffen uit het water opnemen, zal het restant gebruikt worden door algen (draadalgen of zweefalgen). De vijver kan dan groen en troebel worden. Voldoende groeiende zuurstofplanten zijn daarom noodzakelijk voor een heldere vijver.

Op de pagina Waterplanten vindt u meer informatie over zuurstofplanten en overige waterplanten.

		Zuurstofplanten zoals deze waterpest (Elodea Canadensis) nemen voedingsstoffen op uit het vijverwater en houden daarmee de vijver helder. Alle zuurstofplanten hebben hard water nodig voor hun groei. Het is daarom belangrijk, regelmatig de hardheid van het vijverwater op peil te brengen. Hierbij worden voedingszouten (mineralen) aan het vijverwater toegevoegd.

Mineralen en voedingszouten

Hierboven hebben we gezien, dat groeiende zuurstofplanten onmisbaar zijn voor een heldere vijver. Deze zuurstofplanten hebben voor hun groei mineralen ofwel voedingszouten nodig. Dit zijn kalkachtige stoffen die opgelost zijn in het vijverwater. Zonder deze stoffen kunnen de zuurstofplanten niet groeien.

Behalve voedingszouten hebben zuurstofplanten ook koolzuur (CO2) nodig voor hun groei. Koolzuur kan los voorkomen in water (vrij koolzuur), maar kan zich ook hechten aan de mineralen in het vijverwater. Een verbinding van mineralen en koolzuur wordt een karbonaat genoemd. Het gehalte aan vrij koolzuur varieert van uur tot uur, maar de hoeveelheid koolzuur die zich aan de mineralen hecht is veel stabieler. Voldoende mineralen in de vijver dienen dus niet alleen als voedingszouten voor de zuurstofplanten, maar zorgen ook voor een voldoende voorraad koolzuur in het vijverwater. Dit wordt ook wel het bufferend vermogen genoemd.

Onder invloed van regen loopt de hoeveelheid mineralen in elke vijver geleidelijk terug. Om te zorgen dat de waterhardheid op peil blijft, is het van belang de hoeveelheid mineralen regelmatig aan te vullen. Dit kan gedaan worden door de vijver te behandelen met Mineral Clay.

Op de pagina Waterplantengroei verbeteren leest u meer over het belang van een goede waterhardheid in de vijver.

Wanneer het vijverwater voldoende mineralen (voedingszouten) bevat, zullen de zuurstofplanten in de vijver goed groeien. Gevolg is, dat het vijverwater helder blijft. Bij de vijver op de afbeelding wordt de hardheid jaarlijks op peil gebracht met Mineral Clay.

Wanneer het vijverwater voldoende mineralen (voedingszouten) bevat, zullen de zuurstofplanten in de vijver goed groeien. Gevolg is, dat het vijverwater helder blijft.

Bij de vijver op de afbeelding wordt de hardheid jaarlijks op peil gebracht met Mineral Clay.

Bacteriën

Bacteriën in de vijver zijn niet zichtbaar, maar ze spelen wel een heel belangrijke rol. Zij produceren namelijk het koolzuur voor de zuurstofplanten. Bacteriën breken organisch afval in de vijver af. Hierbij gebruiken ze de zuurstof, die geproduceerd wordt door de zuurstofplanten. In een gezonde vijver voorzien bacteriën en zuurstofplanten dus in elkaars behoefte: bacteriën produceren koolzuur voor de zuurstofplanten; zuurstofplanten produceren zuurstof voor de bacteriën. Dit noemen we de biologische kringloop in de vijver.

Een goede bacteriegroei in de vijver wordt gestimuleerd door de vijver of het filter te enten met Pond Biotics.

De pagina Bacteriën gaat dieper in op dit onderwerp.

		Met een bacteriestarter kan in een vijver of vijverfilter snel een grote bacteriekolonie groeien. Een bacteriekolonie bestaat uit nitrificerende bacteriën, die afvalstoffen uit de vijver afbreken en hierbij koolzuur (CO2) aan het vijverwater afgeven. Zuurstofplanten in de vijver hebben deze koolzuur nodig voor hun groei. In een vijver met te weinig bacteriën zullen de zuurstofplanten daarom niet goed groeien. (verkrijgbaar in webshop)

Vijvervissen

Een vijver zonder vissen kan probleemloos helder blijven. Vissen spelen dan ook nauwelijks een rol in de biologische kringloop. Dit neemt natuurlijk niet weg dat vissen een vijver levendig maken en leuk zijn om naar te kijken. Daarnaast voorkomen vissen overlast door muggen, omdat ze muggenlarven in de vijver opeten.

Op de pagina Vijvervissen wordt een aantal vijvervissen met hun voor- en nadelen besproken.